Kedi aşı takvimi minik dostlarımızın sağlığını korumak ve olası hastalık risklerini engellemek için büyük önem taşır. Bununla beraber, yavru ve yetişkin kediler için aşı takvimi farklılık gösterir. Kedilere hangi aşı ne zaman yaptırılmalı? Diye merak ediyorsanız bilmeniz gereken her şey için doğru yerdesiniz.
Kedi Aşıları Neden Önemli?
Hayvanlarda ve insanlarda hastalığa yol açan pek çok virüs ve bakteri vardır. Aşılar da bu zararlı mikroorganizmaları barındırır. Ancak bir farkla; aşılarda yer alan bakterilerin, virüslerin hastalık yapıcı etkisi yoktur. İşte aşılar, bu şekilde vücudun ilgili mikroorganizmaya karşı antikor üretip savunma mekanizması oluşturmasını sağlar.
Kedilerde aşı uygulaması onların savunma sistemini daha güçlü hâle getirir. Muhtemel hastalık risklerini ortadan kaldırır. Bunlar genellikle tedavisi zor olan veya hiç tedavisi bulunmayan hastalıklara karşı yapılır.
Hafta Hafta Kedi Aşı Takvimi
| Yaş Grubu | Yaş Türü | Aşı Adı |
| 6-8 Hafta | Yavru Kedi | Genel Tarama ve İç Dış Parazit Aşısı |
| 8-10 Hafta | Yavru Kedi | Genel Tarama + Karma Aşısı |
| 9-11 Hafta | Yavru Kedi | Genel Tarama + Lösemi Aşısı (Lösemi Testi) |
| 10-11 Hafta | Yavru Kedi | Genel Tarama + Karma Aşısı (Tekrarı) |
| 11-13 Hafta | Yavru Kedi | Genel Tarama + Lösemi Aşısı (İkinci Kez) |
| 12-14 Hafta | Yavru Kedi | Genel Tarama + Kuduz Aşısı |
| 1 Yaşından Sonra Yılda Bir Defa | Yetişkin Kedi | Genel Tarama + Karma Aşısı |
| 1 Yaşından Sonra Yılda Bir Defa | Yetişkin Kedi | Genel Tarama + Kuduz Aşısı |
| 1 Yaşından Sonra Yılda Bir Defa | Yetişkin Kedi | Genel Tarama + Lösemi Aşısı |
| 1 Yaşından Sonra 2 Ayda Bir Defa | Yetişkin Kedi | Dış ve İç Parazit Aşısı |
Dış ve İç Parazit Aşısı: Bunlar, 6-8 haftalık kedilere uygulanır. 2 ay aralıklarla tekrarlanması gerekir. Parazit oluşumunu önleyerek, patili dostlarımızı bunların sebep olduğu hastalıklardan muhafaza eder.
Kediniz gezmekten hoşlanıyorsa bu aşıyı yaptırmanız daha da önemlidir. Çünkü her an dış ortamdan bir parazit kapması mümkündür.
İç parazitler bağırsak kurdu veya protozoa olarak ortaya çıkar. Kedinin yaşam kalitesini ciddi oranda düşüren bu parazitler bazen ölümcül sonuçlara yol açabilir.
Dış parazitler ise kedilerde tüy dökme, enfeksiyon, kepeklenme ve kaşıntı gibi sorunları beraberinde getirir. Detaylı bilgi al.
İkinci Karma Aşısı: Bu ise, kedi 10-12 haftaya ulaştığı zaman ilk aşının tekrarı olarak uygulanır.Detaylı bilgi al.
İkinci Lösemi Aşısı: FeLV virüsünden koruyan bu aşı kedi 11-13 haftalık olduğunda tekrar uygulanır.Detaylı bilgi al.
Karma Aşısı: Kediniz 8-10 haftalık olduğunda bu aşıyı yaptırmanız gerekir. Yapısında; Felin Calici Virus, Feline Herpes Virus-1, Feline Parvo Virus etkenlerini barındırır. Kedileri viral enfeksiyonlardan korur.Detaylı bilgi al.
Lösemi (Leukemia) Aşısı: 9-11 haftalık yavru kedilerde aşı takvimi içerisinde yer alır. Kedinin aşılanmamış, sahipsiz bir kediyle temas etmesi hâlinde lösemi riskini artırır.Detaylı bilgi al.
Kuduz Aşısı: 12-14 haftalık kedilere genel kontrol ile beraber kuduz aşısı uygulanır. Bu, 3 aydan küçük kedilerde kullanılmaz. Çünkü onların bünyesi henüz bu aşının içerisinde yer alan antikorları tolere edebilecek güçte değildir.Detaylı bilgi al.
Kuduz viral bir hastalıktır. Beyinde iltihaplanmaya sebep olur. Evcil hayvanlardan insanlara bulaşabilir. Bir canlı tarafından ısırılma, tırmalanma, yemek paylaşımı gibi yollarla geçer.
Yetişkin Kedi Aşıları
Yavruluk döneminde aşıları düzenli olarak yaptırılan kediler yetişkin aşı takvimini takip edebilir. Bu takvim belirli periyotlarda tekrar edilmesi gereken aşıları içerir:
- Kuduz aşısı
- Leukemia (lösemi) aşısı
- Karma aşısı (Bu aşıların sağladığı koruyuculuk geçici olduğu için, senede bir defa tekrar edilmesi son derece mühimdir.)
- Dış ve iç parazit aşıları (İki ayda bir yaptırılmalıdır.)
- FIV aşısı (16 haftalık kedilere uygulanır. Feline immunodeficiency virüs adı verilen tehlikeli hastalığa karşı koruma sağlar.)
- Mantar aşısı (İsteğe bağlı olarak 2 doz hâlinde uygulanır. Her yıl bir defa tekrarlanması gerekir.)
Kedilerde Aşı Öncesi Nelere Dikkat Edilmeli?
Aşıların uygulanabilmesi için kedinin sağlıklı olması, iç ve dış parazit taşımaması gerekir. Buna göre, kedilerde aşılama öncesi dikkat edilmesi gerekenler şu şekilde açıklanabilir:
- Kedi ayrıntılı olarak muayene edilmeli. Tamamen sağlıklı olduğu netleştirildikten sonra aşılama yapılmalı.
- Halsizlik, ishal, kusma, burun akıntısı, gözlerde akıntı gibi semptomlar varsa aşı tarihi ileri alınmalı. Önce genel durumunu düzeltebilmek için destek tedavisine başlanmalı.
- Parazit mevcutsa tüm dış ve iç parazitlerden arındırılmalı.
- Aşılar buz kalıplarında saklanmalı. Cepte, elde, çantada taşınan aşıların kedinize yapılmasına müsaade etmeyin.
- Uygulanan tüm aşılar kedinin sağlık karnesine işlenmeli. Veteriner tarafından kaşelenerek imzalanmalı. Üstünde sticker (etiket) olmayan aşı şişelerine karşı dikkatli olunmalı.
- Vücut sıcaklığı 38-39.5 °C arasında olmalı. Ateşi yüksekse bu durum vücudunda enfeksiyon olduğuna işaret eder. Aşıdan önce bu enfeksiyonun tedavi edilmesi gerekir.
- Aşı işleminden 1 hafta evvel kortizon (kortikosteroid) grubu bir ilaç kullandıysa aşılama yapılmaz.
- Hamile kediler için aşı uygulaması sakıncalı olabilir. Bu dönemde aşı yaptırmaktan kaçınılmalı.
- Kızgınlıkta olan (östrus dönemindeki) kedilerin aşıları da bu dönem geçinceye kadar ertelenmeli.
- Süt emen kedilerde aşı için sütten kesilmeleri beklenmelidir. Kedi doğduktan sonra ilk 45 gün boyunca herhangi bir aşı yaptırılmamalıdır.
- Aşı tarihinden önceki son 3 gün kedi yıkanmamalı.
- Yavru kediler için aşı takvimi tamamlanana kadar etraftaki diğer hayvanlardan uzak tutulmalı. Aşılama süreci bitene kadar dışarıda gezdirilmemeli.
Kedilerde Aşı Sonrası Nelere Dikkat Edilmeli?
İlk 72 saat oldukça mühimdir. Antikor düzeyi bu süre zarfında pik yapar. Kedilerde aşı sonrası dikkat edilecekler ise şöyle sıralanabilir:
- Kedinizi 24 saat boyunca gözlemleyin. Mümkün olduğunca yalnız bırakmayın, hep gözünüzün önünde dursun. Çalışan pet sahiplerinin kedilerde aşılaama işlemini hafta sonuna denk getirmeleri tavsiye edilir.
- Onu strese sokabilecek durumlara karşı önlem alın. İstirahat etmesine yardımcı olun.
- Aşıdan sonra birkaç gün kedinizi yıkamayın. Üşütmesine ve ıslanmasına engel olun.
- Kedinizin iştahı kapanabilir. Ona sevdiği yiyecekleri vererek bu süreci daha kolay atlatmasına yardım edin. Canı istemese bile, güçten düşmemesi için yemek yemesini sağlayın.
- Kedinizin sevdiği, ancak ona zararlı olan gıdalar varsa, bu yiyecekleri ona vermekten kaçının.
- Aşıdan sonra meydana gelen huzursuzluk hissini gidermek için kedinizle oyunlar oynayabilirsiniz. Ancak ‘nasıl olsa aşı yapıldı’ diyerek onu hemen dışarı çıkarmayın. Aşı, ânında bağışıklık geliştirmez. Beklenen etki en az 7-10 gün içinde gerçekleşir. Bu süre boyunca kedinizi dış ortamdan uzak tutun.
- Veterineriniz bir tavsiyede bulunduysa onlara uygun hareket edin. İlaç verdiyse aksatmadan kullanın.
Kedilerde Aşı Sonrası Görülebilen Yan Etkiler
Aşı uygulamasının ardından sevimli dostunuzda bazı semptomlarla karşılaşabilirsiniz. Bunlar normal olarak değerlendirilir ancak uzun sürmesi durumunda mutlaka veterinerine başvurmalısınız.
Aşı olduktan sonra kedilerde gözlemlenebilen bazı şikâyetler şöyledir:
Enjeksiyon Bölgesinde Şişlik
Deri altına veya kas içerisine aşı enjekte edildiği zaman lokal iritasyon oluşur ve bağışıklık sistemi hücreleri o bölgede yoğunlaşır. Bu ise orada sert yapılı, ufak bir şişlik meydana getirir. Bu şişlik çoğunlukla kısa zamanda geçer. Daha fazla büyümez ve ağrıya sebebiyet vermez.
Eğer giderek büyüyorsa kedinizi derhâl veterinere götürmelisiniz.
Ateş ve Huzursuzluk
Ateş genelde hafiftir. Buna şiddetli olmayan bir ağrı da eşlik edebilir. Kedinizin bağışıklık sistemi aşıya karşı tepki gösterdiği için bu tarz semptomların ortaya çıkması doğaldır.
Zaten aşılamanınamacı da, bağışıklık sistemini harekete geçirebilmektir. Kediniz ileride hastalık ile karşılaştığında savunma mekanizması daha hızlı devreye girecektir. Bunun sonucunda muhtemel riskler en aza indirilmiş olacaktır.
Aşılamanın üzerinden 1-2 gün geçmesini bekleyin. Eğer düzelmezse veterinerine danışın.
Nadir Görülen Reaksiyonlar
Anafilaksi, kedilerde aşılama sonrası ortaya çıkma ihtimâli çok düşük olan bir komplikasyondur. Görülme sıklığı oldukça azdır.Bu tablo, kendini şu belirtilerle gösterir.
- Yüz bölgesinde şişkinlik
- Kaşıntı
- Kusma
- İshal
- Nefes almada zorluk
Bunlardan biri veya birkaçı kedinizde mevcutsa vakit kaybetmeden veterinerinizi ziyaret etmelisiniz.
Sonuç olarak; kedi aşı takvimi hem onların, hem sahiplerinin ve beraber yaşadıkları hayvanların sağlığı için son derece önemlidir. Kedilerde aşılama genel olarak ciddi bir reaksiyona yol açmaz ve tamamen güvenlidir.
Bu nedenle, yukarıda saydığımız olası riskler sizi gereksiz endişeye sevk etmesin. Minik dostunuzun hastalıklardan korunmasını istiyorsanız kedilerde aşı takvimi konusunda aşı hassas davranmalısınız.